ALZHEİMER VE GERONTEKNOLOJİ

ALZHEİMER VE GERONTEKNOLOJİ

Alzheimer ve Geronteknoloji

 

Alzheimer hastalığı; demansın en sık nedenidir. Hastalarda hatırlama güçlüğü ve entelektüel kapasite kaybı görülür. 65 yaş üzeri her 10-20 kişiden ve 85 yaş üzeri her iki kişiden birinde Alzheimer hastalığı görülmektedir. Türkiye’de 350.000 ve tüm dünyada 20 milyon Alzheimer hastası olduğu tahmin edilmektedir.

 

 

Geriatrik grupta yer alan Alzheimer hastalarında aynı zamanda yaşa bağlı olarak hipertansiyon, diyabet, osteoporoz gibi hastalıklar da görülmektedir. Bakıma ihtiyaç duyan bu hasta popülasyonunda ilaç takibinin doğru yapılması, hastanın günlük ihtiyaçlarının yeterli düzeyde sağlanıyor olması hayati önem taşımaktadır. Bu noktada dünyada ve ülkemizde yaygınlaşmaya başlayan geronteknoloji kavramı dikkat çekmektedir. Geronteknoloji kavramı; teknolojinin yaşlılar için sağlık, bakım ve eğlence konularında kullanımını ve teknolojiyle yaşlıların günlük hayattaki sorunlarına çözüm üretmeyi kapsar.

 

 

 

Geronteknoloji sayesinde kalp ritminin veya gece uyuma sürecinin takibi, ivmeölçer tabanlı giyilebilir sensörler ile düşme durumunu tespiti gibi kolaylıklar hayatımıza girmiştir. Teletıp ve telebakım başlıkları altında incelenen takip sistemleri; hastanın sağlık durumuyla ilgili parametrelerin düzenli takibini sağlayarak hastanın durumu kritik hale gelmeden tespit ve müdahale fırsatı verir. Bununla beraber özellikle Alzheimer hastalarının hafıza ve problem çözme sorunları için yapay zekâ desteğiyle geliştiren ‘hareket pusulası’ hastanın kaybolmasını önlemeyi hedeflemektedir.

 

Aynı zamanda ilaç hatırlatıcı ve dağıtıcı sistemlerin geliştirilmesiyle hastanın kendi ilaç takibini yapabilmesi sağlanmaktadır. Alzheimer hastalarının ilaç isimlerini unutması sorununa yönelik geliştirilen ‘HAPKAP’ tasarımı, teknolojinin geriatrik hastaların bakımını kolaylaştırmada kullanımı için verilebilecek bir başka güzel örnektir.

 

Sonuç olarak gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşlı nüfusun hızla artmasıyla ortaya çıkan bakım ihtiyacı gibi sorunlar teknoloji desteğiyle çözülmeye çalışılmaktadır. Bu konuda halihazırda yapılan çalışmalar geleceğe yönelik umut vaat etmektedir.

 

 

Kaynaklar:

  1. Aygün, G. (2006). Alzheimer Hastasına Bakım Veren Yakınlarının Karşılaştıkları Sorunlar (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
  2. Ekici, S. K., & Gümüş, Ö. (2016). Yaşlılıkta teknolojinin kullanımı. Ege Tıp Dergisi55.
Ecz. Miray Gökcan
Ecz. Miray Gökcan 2023-08-14