OTC ÜRÜNLER NEDİR? OTC ÜRÜNLER AKILCI İLAÇ KULLANIMINI NASIL ETKİLER?
OTC ürünler hastanın herhangi bir hekim gözetiminde olmadan ihtiyaçları doğrultusunda eczanelerden temin edebileceği ürünlerdir. Gıda takviyeleri, dermokozmetikler, anne bebek ürünleri ve reçetesiz satılan ilaçlar OTC ürün grubuna girmektedir. Kişi kendi ihtiyaçlarına göre eczaneden istediği reçetesiz ürünü alabilir. Dikkatli kullanımlarda elbette ki bu ürünlerin faydaları göz ardı edilemez. Örneğin hasta daha önceki hastalık geçmişine istinaden vakit kaybetmeden reçetesiz ürünlerle tedaviye başlayabilir. Gıda takviyeleri ve dermokozmetik ürünlerle bireyin kişisel bakımına özen göstermesi sağlanabilir. Bu gibi avantajlarının yanında OTC ürün kullanımı bazı durumlarda akılcı ilaç kullanımına ters düşmektedir.
AKILCI İLAÇ KULLANIMI NEDİR?
Peki akılcı ilaç kullanımı nedir? Akılcı ilaç kullanımı hastanın doğru ilacı doğru süre ve dozda kullanması olarak özetlenebilir.Akılcı ilaç kullanımında çok duyduğumuz '5D' kuralı vardır. Akılcı ilaç kullanımı, bir hastalığın önlenmesi; kontrol altına alınması veya tedavi edilmesi vb. gibi amaçlar için, doğru ilacın, doğru zamanlamayla, doğru miktarda, doğru uygulama yoluyla, yeterli bilgilendirme yapılarak ve uygun maliyetle kullanılmasına dair ilkeler bütünüdür.
Akılcı ilaç kullanımına göre ilaçlar kişinin hastalık geçmişine, kullandığı diğer ilaçlara, yaşına, cinsiyetine ve özel durumlarına bakılarak hastaya verilmelidir. Bu tanım doğrultusunda hastanın bilinçsizce OTC ürün kullanımına baktığımızda, bu durumun akılcı ilaç kullanımına ters düştüğünü görebiliyoruz. Hekim ve eczacı gözetiminde olmadan hastanın OTC ürünler ile kendi kendisini tedavi etmeye çalışması istenmeyen yan etkilere, ilaçlar arası etkileşime, etkisiz tedaviye yol açabilir. Örneğin asetilsalisilik asit (aspirin) reçetesiz satılan bir antiinflamatuvar ilaç olmasına rağmen astım hastalarında veya astım geçmişi olan hastalarda bronkospazma neden olabiliyor. Hasta bunu bilmeden hiçbir hekime veya eczacıya danışmadan ilacı alıp kullanıyor ve sonrasında “Bir süredir nefes darlığı çekiyorum. Acaba yeni bir hastalığım mı var?” düşüncesi ile hastaneye gidiyor. Aslında yeni bir hastalığı yok sadece kimseye danışmadan aldığı ve onun hastalık geçmişine veya kullandığı diğer ilaçlara uymayan yeni bir ilacı var. Bir başka örnek olarak Hypericum perforatum (Sarı kantaron) bitkisini verebiliriz. Sarı kantaron bitkisi gıda takviyesi olarak uyku düzensizlikleri, depresyon gibi durumlarda kullanılabilir. Ancak sarı kantaron, bitki-ilaç etkileşimleri açısından en meşhur bitkidir. Sarı kantaron organ nakli sonrası siklosporin veya takrolimus gibi ilaçlar kullanan hastalarda organ reddine varabilen sonuçlar meydana getirebilir.
Hastalığınızın ya da ihtiyacınızın ne olduğundan bağımsız olarak her zaman bir hekim veya bir eczacıya danışılması gerekmektedir. Hapkap tam bu noktada akılcı ilaç kullanımı destekleyerek hastanın ilaçları karıştırmasını engeller. Hastanın tedavisini düzenler. Unutmayın ki eczacılar ilaç bilgisiyle donanmış hazinelerdir ve sizin en yakın sağlık danışmanınızdır.
